کابل و سیم برق اصولاً یکسان در نظرگرفته می‌شوند اما در واقع آنها کاملاً متفاوت هستند. یک سیم از یک هادی الکتریکی منفرد ساخته شده است در حالی که یک کابل گروه یا دسته‌ای از چندین هادی در داخل یک پوشش مشترک است.
هر دوی آنها برای حمل جریان الکتریکی استفاده می‌شوند. سیم‌های برق معمولاً از آلومینیوم یا مس ساخته می‌شوند. آنها یا برهنه یا عایق هستند و معمولاً در یک لایه نازک از PVC پوشیده شده‌اند. اگر غلاف پی وی سی داشته باشند، پی وی سی آنها رنگی خواهد بود تا نشان دهد که سیم خنثی، ارت یا سیم گرم در تاسیسات برقی شما کدام هستند.
کابل‌ها حداقل حاوی یک سیم خنثی، یک سیم ارت و یک سیم گرم هستند که به هم پیچیده یا به هم متصل شده‌اند. بسته به هدف آن، کابل ممکن است دارای سیم‌های بیشتری باشد. سیم‌های کابل در لایه پی وی سی رنگی خود عایق بندی شده‌اند. سپس گروه سیم‌ها در یک غلاف بیرونی قرار می‌گیرند تا کابل واحد را تشکیل دهند.
توضیحی در مورد سیم و کابل
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، تقریباً همه چیز از برق تأمین می‌شود. چه در فضای داخلی و چه در فضای باز، نیاز به تأمین برق داریم که با استفاده از نوع مناسب سیم و کابل به دست می‌آید. نه تنها از انواع کابل برق و مدل‌های مختلف سیم‌ها برای انتقال و توزیع برق به خانه و صنایع استفاده می‌کنیم، بلکه بخش مخابرات نیز برای انتقال بی وقفه داده به انواع مختلفی از کابل‌ها متکی است.
ابتدا تفاوت سیم و کابل را بیان می‌کنیم تا بتوانید آنها را تمیز دهید:
- سیم یک هادی است که جریان الکتریکی را از طریق یک مدار عبور می‌دهد.
- کابل مجموعه‌ای از سیم‌ها است که به هم پیچیده شده‌اند.
- اکثر هادی‌ها مس هستند که در برابر خوردگی مقاوم بوده و به عنوان هادی، بهتر از آلومینیوم عمل می‌کنند. آلومینیوم به عنوان یک جایگزین ارزان‌تر و سبک وزن عمل می‌کند.
- هر چه تعداد گیج بیشتر باشد، اندازه سیم‌ها کوچک‌تر می‌شود.
برچسب گذاری سیم
اطلاعات چاپ شده در طرفین سیم نشان دهنده THHN/THWN، مواد، حداکثر میزان ولتاژ و گیج آن است.
THHN/THWN
حروف THHN/THWN نشان دهنده رایج‌ترین انواع سیم‌های الکتریکی مورد استفاده در کاربردهای مسکونی است. به دنبال این حروف روی بسته بندی سیم بگردید تا بفهمید سیم چه ویژگی‌هایی دارد:
– T عایق ترموپلاستیک
– H مقاوم در برابر حرارت
– HH مقاومت در برابر حرارت بالا تا 194 درجه فارنهایت
– W دارای رتبه بندی برای مکان‌های مرطوب
– N روکش نایلونی برای مقاومت در برابر آسیب ناشی از روغن یا بنزین
– X پلیمر مصنوعی، مقاوم در برابر شعله
مواد
بیشتر سیم‌های مسی، رایج‌ترین رساناهای برق منازل هستند که با «CU» مشخص می‌شوند. از آنجایی که الکتریسیته در قسمت بیرونی سیم مسی حرکت می‌کند، این سیم‌ها برای محافظت در برابر آتش و ضربه عایق هستند.
سیم آلومینیومی رسانایی بیشتری نسبت به سیم مسی دارد، اما سریعتر تجزیه می‌شود. به همین دلیل، سیم آلومینیومی معمولاً در خانه‌ها استفاده نمی‌شود. سیم قدیمی‌تر می‌تواند آلومینیوم یا آلومینیوم با روکش مس باشد. سیم آلومینیومی فقط باید توسط یک برقکار حرفه‌ای نصب شود.
حداکثر میزان ولتاژ
حداکثر میزان ولتاژ عددی مانند 600 خواهد بود که نشان دهنده حداکثر ولتاژی است که سیم می‌تواند حمل کند. برای اهداف ایمنی، حدود 80 درصد از حداکثر توانی که گیج شما می‌تواند حمل کند را حفظ کنید.
گیج
گیج سیم اندازه سیم برق را نشان می‌دهد. رایج‌ترین گیج‌ها 10، 12 یا 14 هستند. گیج و قطر سیم رابطه معکوس دارند. به عبارت دیگر، با افزایش عدد گیج، قطر سیم کوچک‌تر می‌شود. به عنوان مثال، یک سیم گیج 10 بزرگتر از یک سیم گیج 12 است. سیم‌های بزرگتر نسبت به سیم‌های کوچک‌تر می‌توانند آمپر و وات بیشتری را حمل کنند.
رنگ سیم
رنگ سیم هدف سیم را به شما می‌گوید. به طور معمول، سیم‌های سفید سیم‌های خنثی، سیم‌های سبز یا لخت مسی سیم‌های ارت هستند و هر رنگ دیگری سیم گرمی است که جریان الکتریکی را حمل می‌کند.
- عایق سفید معمولاً خنثی در نظر گرفته می‌شود، اما گاهی اوقات می‌تواند به عنوان سیم گرم در موقعیت‌های خاص مانند حلقه‌های سوئیچ استفاده شود. در کارهای سیم کشی، سیم‌های سفید نیز ممکن است با سیاه یا قرمز علامت گذاری شوند تا نشان دهند که اکنون در نقش سیم گرم هستند.
- عایق سبز و مس لخت سیم ارت در نظر گرفته می‌شود.
- عایق سیاه به عنوان سیم گرم برای کلیدها و پریزها در نظر گرفته می‌شود.
- عایق قرمز به عنوان سیم گرم برای پایه‌های سوئیچ و سیمی سخت در نظر گرفته می‌شود.
- عایق آبی/زرد: به عنوات سیم گرم در نظر گرفته می‌شود.
انواع کابل برق
انواع مختلف کابل‌های برق هر کدام اهداف و کاربردهای خاص خود را دارند. در زیر کابل‌های رایجی که می‌توانید در پروژه‌های خود استفاده کنید آورده شده است:
کابل NM-B
“NM” مخفف ماده غیر فلزی است که به روکش انعطاف پذیر و معمولاً PVC در اطراف کابل اشاره دارد. “B” درجه حرارت 194 درجه فارنهایت را نشان می‌دهد و تضمین می‌کند که سیم‌های داخلی آن می‌توانند در سطوح خاصی بدون گرم شدن بیش از حد کار کنند.
در داخل روکش حداقل دو سیم عایق گرم از یک گیج وجود دارد، اگرچه کابل‌های مختلف می‌توانند گیج‌های متفاوتی داشته باشند. این کابل فقط برای استفاده در داخل خانه، در فضاهایی عاری از رطوبت و دور از هر گونه منبع گرما کاربرد دارد. از دفن کردن یا انتقال آن به بیرون از دیوار خودداری کنید. بهترین استفاده در پشت دیوارها و سقف‌ها و داخل حفره‌های کف است.
کابل UF
“UF” مخفف فیدر زیرزمینی است. دارای رتبه بندی برای نصب در زمین و منطقه مرطوب است. شبیه کابل NM-B است، اما این سیم‌ها به صورت گروهی در ترموپلاستیک جامد قرار گرفته‌اند (به‌جای اینکه به‌طور جداگانه در یک ترموپلاستیک انعطاف‌پذیر محصور شوند). مانند کابل NM، کابل UF در انواع گیج‌ها برای برآورده کردن تمام الزامات ارائه می‌شود و با همان ویژگی‌های موجود در کابل NM، با نام UF برچسب گذاری شده است.
کابل AC
“AC” به معنای کابل زره پوش است. همچنین به عنوان”BX” نیز شناخته می‌شود. متشکل از سیم‌های گرم و خنثی عایق بندی شده و یک سیم اتصال لخت می‌باشد، که همگی در کاغذ پیچیده شده‌اند. این سیم محصور در غلاف فلزی که به عنوان هادی زمین عمل می‌کند نسبتاً گران است و کار با آن دشوار است. اغلب در خانه‌های قدیمی یافت می‌شود اما در ساختمان‌های جدید استفاده نمی‌شود. فقط برای استفاده در فضای داخلی می‌باشد.
کابل با روکش فلزی
این نوع کابل شبیه AC است، اما سیم‌ها به جای کاغذ در پلاستیک پیچیده می‌شوند. دارای سیم ارت سبز رنگ است. فقط برای استفاده در فضای داخلی می‌باشد. اغلب در برنامه‌های مسکونی استفاده نمی‌شود.
بیشتر بخوانید:انواع سیم و کابل ساختمان
کابل کواکسیال
معمولاً به آن “کوآکس” می گویند. کابلی فلزی است که اغلب برای حمل سیگنال‌های تلویزیونی و اتصال تجهیزات ویدئویی استفاده می‌شود. دارای هادی سیم مرکزی است که با عایق دی الکتریک یا غیر رسانا پوشانده شده است. عایق توسط غلاف فلزی احاطه شده و برای محافظت توسط یک لایه پلاستیکی نازک پوشیده شده است.
کابل HDMI
کابلی لاستیکی است که اغلب برای انتقال تصویر دیجیتال، صدای فراگیر چند کاناله و داده‌های کنترل پیشرفته از طریق یک کابل استفاده می‌شود. یک رابط صوتی و تصویری تمام دیجیتال که سیگنال‌ها را در قالب غیرفشرده حمل می‌کند. این کابل بسیار مقرون به صرفه است.
کابل بلندگو
برای ایجاد اتصال الکتریکی بین بلندگوها و تقویت کننده‌های صوتی استفاده می‌شود. یک نوع کابل برق زیپدار است که در آن دو یا چند هادی الکتریکی به صورت جداگانه در پلاستیک یا لاستیک عایق بندی شده‌اند که به راحتی جدا می‌شوند.
کابل اترنت
معمولاً “cat-5e” کابل اترنت نامیده می‌شود. استانداردی صنعتی برای کابل‌های جفت پیچ خورده بدون محافظ (UTP) برای اتصال تلفن، کامپیوتر، اتوماسیون خانگی و شبکه‌های A/V می‌باشد.
برچسب گذاری کابل
تمام اطلاعاتی که باید در مورد یک نوع کابل بدانید بر روی روکش آن چاپ شده است.
نوع: نوع کابل مانند NM-B یا UF را فهرست می‌کند.
گیج: گیج تک سیم‌های داخل کابل مانند 14، 12، 10 و غیره را نشان می‌دهد که با قطر رابطه معکوس دارد.
تعداد سیم‌ها: این عدد از گیج پیروی می‌کند. به عنوان مثال، 14/2 نشان می‌دهد که دو سیم 14 گیج در داخل کابل وجود دارد.
ارت: کلمه “GROUND” یا حرف “G” نشان دهنده وجود سیم ارت است.
رتبه بندی ولتاژ: رایج‌ترین رتبه بندی برای مصارف مسکونی 600 ولت است اما این میزان می‌تواند متفاوت باشد. این عدد نشان دهنده حداکثر ولتاژی است که کابل می‌تواند به راحتی حمل کند.
UL : نشان می‌دهد که کابل دارای گواهی ایمنی است و برای استفاده تأیید شده است.
دانستن نحوه تمایز بین انواع مختلف سیم‌ها و کابل‌های برق می‌تواند تضمین کند که منبع تغذیه خانه شما در اوج بازدهی و ایمنی کار می‌کند. برای شناسایی ابزار یا مواد به کمک نیاز دارید. بدین منظور می‌توانید به صفحه محصولات کارخانه تولید سیم و کابل در اصفهان با نام تجاری شرکت کابل افشان پارسیان مراجعه کرده و بهترین و با کیفیت‌ترین انواع سیم و کابل را با توجه به نیاز خود خریداری کنید.
انواع سیم
از انواع سیم‌ها می‌توان به سیم تک رشته‌ای، سیم افشان، سیم مفتول، سیم برق نیمه افشان، سیم ارت و سیم لاکی اشاره کرد. البته بر اساس ویژگی‌های دیگری نیز می‌توان طبقه بندی‌های دیگری را برای سیم بیان کرد.
سیم‌های مفتولی یا تک رشته‌ای
سیم تک رشته یا مفتولی، معمولاً استوانه‌ای وانعطاف پذیر است. این سیم‌ها برای تحمل بارهای مکانیکی یا سیگنال‌های برق و مخابرات استفاده می‌شوند. این سیم معمولاً با کشیدن فلز از طریق سوراخ در قالب یا صفحه کشش شکل می‌گیرد. گیج‌های سیم در اندازه‌های استاندارد مختلفی وجود دارند که بر حسب عدد گیج طبقه بندی می‌شوند.
در این سیم از روکش PVC استفاده می‌شود تا عایق الکتریکی آن باشد. این سیم می‌تواند جریان تا 1 آمپر را تحمل کند و در رنگ‌های مختلف موجود است. آنها مجموعه خوبی برای استفاده در داخل ساختمان بر روی بردهای مدار، سیم بلندگو، دستگاه‌های الکترونیکی و غیره هستند. در جایی که خم شدن و پیچش برای اتصال قطعات الکترونیکی ضروری است این سیم‌ها کاربرد دارند. اگرچه معمولاً سطح مقطع دایره‌ای است، اما می‌توان یک سیم را به صورت مربع، شش ضلعی، مستطیل مسطح یا سایر مقاطع، چه برای اهداف تزئینی یا برای اهداف فنی مانند سیم پیچ‌های صوتی با کارایی بالا در بلندگوها ساخت. سیم‌های مفتولی در برابر آب و هوا و خورندگی بسیار مقاوم هستند. از نظر هزینه بسیار مقرون به صرفه بوده و عمر بالایی دارند. سیم مفتولی سنگین‌تر از سیم افشان است و می‌تواند حرکت‌های مکرر را تحمل کند.
سیم‌های افشان یا چند رشته‌ای
سیم‌های چند رشته‌ای یا افشان متشکل از دسته‌ای از سیم‌های کوچک هستند که در کنار هم قرار گرفته‌اند تا یک هادی ضخیم را تشکیل دهند. سیم‌های چند رشته‌ای نسبت به سیم‌های تک رشته‌ای با سطح مقطع یکسان، چکش خوارتر هستند. سیم‌های چند رشته‌ای زمانی به کار می‌آیند که به مقاومت بالاتری در برابر فرسودگی فلز نیاز دارید. سیم‌های افشان نسبتاً انعطاف‌پذیرتر، پیچیده‌تر و ظریف‌تر هستند. آنها برای استفاده در محیط‌های داخلی روی تخته‌های مدار، سیم‌های بلندگو، دستگاه‌های الکترونیکی و غیره مناسب‌تر هستند، جایی که خم شدن و پیچش برای اتصال قطعات الکترونیکی ضروری است. به عنوان مثال، یک کاربرد ایده آل سیم افشان در درب ماشین است که در آن خم شدن مکرر اتفاق می افتد.
سیم نیمه افشان
ساختار سیم برق نیمه افشان از یک عایق PVC یا XLPE با هادی از جنس مس یا آلومینیوم تشکیل شده است. تعداد رشته‌ها در آن، 2، 3، 3.5، 4 و 5 می‌باشد. سیم نیمه افشان از تعدادی سیم مفتولی بهم پیچ خورده تشکیل شده است. قطر آن از 1.04 تا 2.85 متغیر است. این کابل انعطاف پذیری کمی دارد اما می‌توان آن را در هر سطح مقطعی تولید نمود و مقاومت اهمی پایین‌تری نسبت به سیم افشان دارد.
سیم ارت
سیم ارت محافظت از شما و ساختمان در برابر خطرات مدارهای آسیب دیده یا اضافه بارهای الکتریکی را بر عهده دارد. هنگامی که نوسانات برق اتفاق می افتد، الکتریسیته اضافی وارد شده به سیستم می‌تواند از سیم کشی خارج شود. بدون سیم ارت، این ولتاژ سرگردان می‌تواند باعث آتش سوزی شده، به وسایل برقی آسیب برساند یا باعث مرگ افراد شود.
سیم لاکی
لعاب‌های سیم نوعی لاک هستند که روی سطح سیم‌های مسی یا آلومینا را می‌پوشانند و برای تشکیل عایق الکتریکی با خواص مکانیکی خاص، مقاوم در برابر حرارت و مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده می‌شوند. سیم لاکی یک سیم مسی است که با یک لایه عایق بسیار نازک پوشیده شده است. در واقع سیمی ساخته شده از مس با رسانایی الکتریکی بالا است.
ساختمان و جنس هادی در سیم و کابل
یک هادی در مرکز هر سیم و کابلی قرار دارد. به دلیل رسانایی بالای فلز، هادی‌ها بیشتر از فلز ساخته شده‌اند. با این حال، برخی از فلزات رسانایی بیشتری نسبت به سایرین دارند. آلومینیوم، مس و آلیاژهای با استحکام بالا مواد اصلی هستند که در مرکز سیم و کابل خود خواهید یافت. با این حال، هر یک از آنها ویژگی‌های متفاوتی دارند، بنابراین مهم است که بدانید چگونه می‌توانند بر برنامه بعدی شما تأثیر بگذارند.
آلومینیوم
آلومینیوم سبک وزن و مقرون به صرفه است و می‌تواند در کاربردهای مختلف استفاده شود. نسبت به مس و آلیاژهای فلزی ارزان‌تر است، اما رسانایی کمتری نیز دارد.
مس
مس می‌تواند الکتریسیته را به نحو احسن حرکت دهد و هم ارزان و هم همه کاره است. اغلب مس به صورت لخت استفاده می‌شود، اما هادی مسی را نیز می‌توان برای بهبود عملکرد قلع یا روکش نقره اندود کرد.
فولاد
فولاد همچنین ممکن است به عنوان هادی استفاده شود. با این حال، به اندازه آلومینیوم یا مس رایج نیست زیرا الکتریسیته را نیز هدایت نمی‌کند. فولاد با روکش مس یک انتخاب محبوب برای سیم ارت یا کابل‌هایی است که به استحکام مکانیکی استثنایی نیاز دارند.
آلیاژهایی با استحکام بالا
آلیاژها محلول‌هایی هستند که با یک یا چند عنصر فلزی ساخته می‌شوند. آنها به طور کلی قوی‌تر از عناصر مورد استفاده به تنهایی هستند. اگرچه آلیاژهای با استحکام بالا مواد هادی معمولی هستند، اما عموماً با روکش نقره یا نیکل اندود می‌شوند.
انواع پوشش
هادی‌ها را می‌توان با فلزات دیگر برای بهبود عملکرد و سایر ویژگی‌ها پوشش داد.
هادی‌های نقره اندود
نقره رساناترین فلز است، اما بسیار گران می‌باشد، بنابراین به ندرت برای ساخت یک هادی کامل استفاده می‌شود. آبکاری نقره بسیار رایج‌تر است. رسانایی را بهبود می‌بخشد و محدوده دمای کاری سیم را افزایش می‌دهد. یک سیم با روکش نقره معمولاً می‌تواند از دمای 65 تا 200 درجه سانتیگراد کار کند. این پوشش یک انتخاب رایج برای بسیاری از کاربردهای هوافضا است.
هادی‌های نیکل اندود
برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی و گسترش دامنه دمای کاری سیم یا کابل می‌توان از یک پوشش نیکل استفاده کرد. اگر نیکل ضخیم باشد، سیم ممکن است تا دمای 750 درجه سانتیگراد را تحمل کند.
هادی‌های قلع شده
هادی‌ها را می‌توان برای بهبود مقاومت در برابر آب، افزایش رسانایی و لحیم کاری آسان قلع کرد. هادی‌های قلع دار گران‌تر از هادی‌های فلزی لخت هستند، اما می‌توانند تا ده برابر بیشتر از هادی‌های غیر قلع دوام بیاورند. به طور کلی، هادی‌های قلع دار در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در طیف گسترده‌ای از صنایع استفاده می‌شوند.
